Gdańsk, nie tylko słynie z malowniczego Starego Miasta i długiej historii portowej, to również miejsce, które z dumą pielęgnuje ducha tolerancji i otwartości na różnorodność. Od wieków Gdańsk był miejscem, gdzie spotykali się ludzie różnych narodowości, kultur i wyznań. To miasto, które już w średniowieczu przyciągało kupców z całej Europy, stając się centrum handlu i wymiany kulturowej. XIII wieku, miasto przyjęło Wielki Przywilej, gwarantujący wolność wyznania dla mieszkańców, co było niezwykle postępowym posunięciem tamtego czasu. Gdańszczanie od zawsze żyli obok siebie, szanując różnice i wspierając dialog między społecznościami.
Dzisiejszy Gdańsk kontynuuje tradycję tolerancji i otwartości. Na wiele sposobów daje świadectwo różnorodności wyznaniowej i duchowej mieszkańców. Inicjatywy społeczne, festiwale kulturowe są dowodem na to, jak wiele kultur, środowisk wzajemnie się przenika i współistnieje zgodnie w tym miejscu.
W swoim najnowszym projekcie W OBIEKTYWIE wolontariusze Stowarzyszenia MAGNOLIA zdecydowali zgłębić temat tolerancji przygotowując i następnie analizując sondę uliczną z mieszkańcami i mieszkankami Osowej – jednej z dzielnic Gdańska.
Projekt W OBIEKTYWIE i tolerancja jako wartość społeczna
Tolerancja nie jest jedynie sloganem, lecz rdzeniem wartości społecznych Gdańska. Mieszkańcy miasta pielęgnują swoją otwartość, starając się zrozumieć i szanować odmienność. Działania edukacyjne, warsztaty integracyjne oraz programy wymiany kulturowej są inicjatywami, które wspierają i podkreślają tę wartość. Jedną z organizacji działających w tej sferze, Stowarzyszenie MAGNOLIA poruszyło temat tolerancji w jednym ze swoich tegorocznych projektów. Tegoroczna edycja projektu realizowana była w ramach Gdańskiego Funduszu Równości, którego celem jest wspieranie inicjatyw lokalnych dotyczących różnorodności, równości praw i szans, praw człowieka i swobód obywatelskich.
Pierwsza edycja projektu pod nazwą W OBIEKTYWIE prowadzonego przez Stowarzyszenie MAGNOLIA miała miejsce już w 2020 roku. Projekt miał na celu, poza przybliżeniem młodzieży warsztatu dziennikarskiego również uzyskanie odpowiedzi na kilka interesujących pytań dotyczących dzielnicy Gdańska-Osowej. Efektem tych działań były warsztaty, sonda uliczna, a jako podsumowanie na koniec, przygotowany filmik udostępniony na YT stowarzyszenia. Każda kolejna edycja niosła za sobą nowe tematy do rozmów i poruszenia podczas krótkich wywiadów przeprowadzanych przez wolontariuszy i uczestników projektu. W bieżącym roku, podczas czwartej edycji projektu młodzież pochyliła się nad tematem tolerancji.
Elementem projektu, były warsztaty z dziennikarką, psychologiem oraz edukatorami. Dyskutowano na temat m.in. czym jest tolerancja i jak jest rozumiana. Zadawano pytanie: Czy jest ona postępowaniem w myśl stwierdzeń: „jeśli kochasz i szanujesz siebie, szanuj też innych”, ,,daj szansę każdemu człowiekowi żyć w zgodzie z własnymi przyzwyczajeniami, poglądami, uznawanymi wartościami”?. Zgodnie uznano, że tolerancja to przyznanie prawa do posiadania własnego zdania, poglądów i wartości. Nie narzucanie jednak swojego toku myślenia, nawet jeśli jest ono odmienne od naszego. Porównywano ją również z akceptacją, która jest aprobatą czyjegoś zachowania, uznanie czyichś poglądów za zgodne z naszymi oczekiwaniami. Po wspólnych dyskusjach wspólnie ułożono pytania, które zostały zadane podczas sondy ulicznej przeprowadzanej podczas osiedlowego pożegnania lata. Pytania zostały przygotowane w kilku językach umożliwiając ich zadanie również osobom nie posługującym się płynnie językiem polskim. Warto też dodać, że część młodzieży biorąca udział w projekcie też ma za sobą doświadczenie migracji.
Podczas zbierania odpowiedzi, uczestnicy projektu zadawali pytania związane z rozumieniem tolerancji. Zadane pytania pozwoliły młodzieży na zetknięcie się z wieloma różnymi opiniami, które zawarte zostały w materiale dostępnym już na stowarzyszeniowym youtubie: https://youtu.be/jAbB3SRsB4Q. Jak powiedział jeden z uczestników projektu: “Tolerancja jest bardzo ważnym tematem, który poruszany powinien być jak najczęściej w sferze publicznej. Tolerancja to nie tylko akceptacja. To też prawo do istnienia bez bycia atakowanym. Ważne jest to by pamiętać, że tolerancja wykracza poza ramy płci czy orientacji. Jest ważna pod każdym względem, pochodzenia, religii, koloru skóry czy gustu.”
Przeprowadzając sondę uczestnicy projektu młodzi dziennikarze społeczni musieli się zmierzyć z trudnym wyzwaniem jakim było nie tylko przełamanie bariery, aby zadawać pytania nieznajomym osobom, ale też zaakceptowaniem faktu, że część osób odmówiła wzięcia udziału w odpytywaniu. W sumie zapytano się ponad 50 osób z czego zgodę na udział w sondzie udzieliło 31. Większość respondentów stanowiły kobiety (60%). Wśród wszystkich respondentów 2 osoby były to osoby obcojęzyczne. Odpowiedzi były różnorodne i ciekawe. Było to niewątpliwie dla samych młodych dziennikarzy ciekawe doświadczenie i płynąca z tego nauka. Większość respondentów podkreślała, że Gdańsk jest jednym z najbardziej tolerancyjnych miast w Polsce, a oni sami uważają siebie a tolerancyjną osobę, ale zdarzyły się i odpowiedzi, gdzie mówiono, że w niektórych aspektach spotkali się z nietolerancją. Wszyscy zgodnie podkreślali, ze tolerancja jest ważna, jednak są granice, kiedy nie możemy tolerować niektórych zachowań lub działań.
Materiału było bardzo dużo i na kolejnych spotkaniach wspólnie z edukatorami młodzi dziennikarze oceniali i omawiali nie tylko odpowiedzi, ale również stronę techniczną nagrań. Wybrane fragmenty posłużyły do przygotowania filmiku, do obejrzenia którego zapraszamy: https://youtu.be/jAbB3SRsB4Q (Film przygotowany jest z transkrypcją oraz możliwością włączenia tłumaczenia.)
Podsumowanie
Projekt „W Obiektywie” Stowarzyszenia MAGNOLIA, skupiający się na temacie tolerancji, włączył młodzież w dyskusję na ten temat. Poprzez warsztaty i sondę uliczną, przygotowanie materiału wideo, uczestnicy zmierzyli się z pytaniami o naturę tolerancji, Gdańsk jako tolerancyjne miasto, czy grupy podlegające dyskryminacji w Polsce.
Wnioskiem z projektu to m.in. obraz Gdańska jako miejsca, które nie tylko zachwyca swoim dziedzictwem, lecz także inspiruje poprzez ducha tolerancji i otwartości i jest fundamentem społeczności gdańskiej.
LB
grudzień, 2023
Projekt dofinansowany w ramach Gdańskiego Funduszu Równości 2023. Dofinansowano ze środków Miasta Gdańska przy wsparciu Funduszu Narodów Zjednoczonych na Rzecz Dzieci (UNICEF)